UKB stelt Leo Waaijers Award in
Ter nagedachtenis aan de op 1 augustus overleden Leo Waaijers stelt UKB vanaf 2024 de Leo Waaijers Award in. De Award is een aanmoediging en erkenning voor iemand die zich buitengewoon en op gedurfde wijze heeft ingezet voor Open Science. Het doel is om ervoor te zorgen dat we vernieuwend blijven streven naar het delen van open informatie. De Award zorgt voor bekendheid en stimulans van de ideeën van de winnaar, zodat deze nog beter gerealiseerd kunnen worden. De prijs kan worden uitgereikt aan een persoon of aan meerdere personen die zich samen inzetten voor open ontwikkelingen.
De Award zal voor het eerst worden toegekend tijdens het Open Science Festival in 2024 en wordt gefaciliteerd door UKB, die optreedt namens de hele Open Science Community in Nederland. Na de oproep in het voorjaar van 2024, kan iedereen een voordracht doen. De jury zal bestaan uit een onafhankelijke voorzitter, een lid van UKB en een lid van de OA/OS community.
In de voetsporen van Leo Waaijers
De Leo Waaijers award is een jaarlijkse prijs voor iemand die zich in de voetsporen van Leo Waaijers (1938 – 2023) met vasthoudendheid, durf, en als inspirator heeft ingezet voor Open Science en het het herstel van het machtsevenwicht tussen publieke en private actoren in het wetenschapsdomein.
Wat waren die voetsporen van Leo? Leo trad in 1988 de wereld binnen van de wetenschappelijke bibliotheken, eerst als bibliothecaris van de TU Delft (waar hij het iconische bibliotheekgebouw van de TU Delft realiseerde) en later van de Wageningen University & Research. Daarna was hij manager bij het SURF platform ICT en onderzoek. Na deze banen in loondienst werd hij Open Access consultant, richtte Quality Open Access Market (QOAM) op en werd hij gastonderzoeker bij het Centrum voor Wetenschaps- en Technologiestudies (CWTS) in Leiden. Leo is nooit met pensioen gegaan!
Leo was een onvermoeibare strijder vóór Open Access en tegen de machtspositie van de grote wetenschappelijke uitgevers. Hij was talloze keren auteur en spreker op congressen, waar hij – vaak licht provocatief – innovatieve ideeën naar voren bracht en voor actie pleitte. En hij was een meester in het bedenken van concrete acties.
Zijn nalatenschap is dan ook indrukwekkend. Hij scoorde nationale en internationale bekendheid met het opzetten van het succesvolle ‘Keur der wetenschap’ ofwel ‘Cream of Science’, een initiatief om aan de Open Access repositories van de universiteiten een kwaliteitsimpuls te geven door aan 200 vooraanstaande wetenschappers te vragen of zij al hun wetenschappelijke publicaties daarvoor wilden beschikbaar stellen. Hij ontving daarvoor in 2008 de SPARC Europe Award for Outstanding Achievements in Scholarly Communications. Hierna richtte Leo zijn aandacht op het wetenschappelijke uitgeefproces zelf en richtte QOAM op. QOAM is bedoeld om de kwaliteit van een tijdschrift te laten bepalen door de auteurs zelf en daarmee de dominantie van de ’journal impact factor’ te doorbreken. Onvermoeibaar als altijd, publiceerde hij samen met collega’s van het CWTS twee maanden voor zijn onverwachte overlijden nog een pleidooi om een publicatie-infrastructuur te bouwen buiten de uitgevers om.
Leo was 35 jaar zeer actief in de wetenschappelijke informatiewereld en bestookte deze met vernieuwende ideeën, voorstellen en actieplannen. Met de Leo Waaijers Award willen we anderen inspireren om in zijn voetsporen te treden.